Als je wel eens ontkend bent in je gevoelens of zelfs in je bestaan, weet je wel hoe dat voelt: woordeloos leeg, tranenloos verdrietig, bewegingsloos onmachtig en zooooo alleen. Wanneer je écht wordt ontkend in je bestaan, kun je jezelf niet meer tot leven brengen met woorden. Je woorden raken niemand meer, want de mensen voelen je niet. Zien je niet staan, horen je niet schreeuwen, ervaren je niet. Je bestaat niet voor ze. Ik heb het vandaag niet alleen over hoe het voelt om ontkend te worden, maar ook over de oorzaak ervan en – tja, ben je genezer of niet? – de genezing.
Ben je ziek, dan ben je vervelend en stel je je aan. Op andere momenten ben je er toch óók niet? Dus waarom nu wel opeens nu je ziek bent? Je moet zeker aandacht hebben? Nou, die krijg je mooi niet. Dát is wat mensen heel eerlijk denken, wanneer jij iemand bent die ontkend wordt in je bestaan en dan ineens ziek wordt. Of als je ineens een grote ontdekking doet, die publiciteit behoeft. Zoals mijn unieke ontdekkingen over hoe je geneest van ziektes. Of als je groot onrecht meemaakt, dat aan de grote klok moet. Wat Jeugdzorg met mijn kinderen uitspookt. Waarom jíj?, is wat de journalist bij de krant dan onbewust denkt: ik heb zovéél mensen die onrecht meemaken. Die moeten óók in het nieuws, dus zet ik jou er niet in. Omdat mensen het vaak druk hebben en niet zo bewust bezig zijn met anderen, halen ze die nare gedachte over jou niet naar voren om ze eens te aanschouwen en dan als de wiedeweer te corrigeren. Probeer jij de aandacht van de ander zelf te trekken, dan ervaart die jou als lastig.
Lastig ja! Opstandig, recalcitrant, balorig, baldadig, aandachttrekkend, dwars, vervelend. Allemaal adjectieven waarmee jij onbewust of half bewust wordt beschreven in het brein van de ander, als je niet gezien wordt. Een lastig kind, een dwarse puber die aandacht komt trekken op een moeilijk moment. Mét het verschil dat een kind soms inderdaad op een lastig moment aandacht kan vragen, terwijl jij als ontkende volwassene altijd onwelkom bent. Behandeld als een ondeugend kind. Respectloos aan de kant geveegd. Vandaag stond er een stuk in de krant over een jong meisje van 19 geloof ik, dat in een vliegtuig verkracht was door een oude kerel (nou ja, mijn leeftijd). Ze sloeg geen alarm, omdat ze van schrik bevroor en dat snapte de politie niet. Ja, dat is dus iemand die ontkend is in haar bestaan en die er niet aan gewend is dat ze opgemerkt wordt. En áls ze al wordt opgemerkt, dat ze dan niet zelf de schuld krijgt, maar geholpen wordt.
Hoe word je onzichtbaar voor andere mensen?
Hoe komt dit? Hoe word je een voetveeg voor anderen; een dweil waar de vloer mee aangeveegd wordt; een Assepoester? Ik heb al heel vaak verteld dat ‘opgemerkt worden’, ‘respect ontvangen’ en ‘anderen beïnvloeden’ een eigenschap is van je rechter hersenhelft. Als dat stukje rechter hersenhelft het begeeft, zien anderen je niet meer staan en is bovenstaand leed je lot. Hoe dat stukje hersenen het kan begeven: door een trauma! Ik heb vaak verteld dat er op het moment van een shockervaring of traumatische gebeurtenis een gedachte door je hoofd flitst. Dat kan bijvoorbeeld zijn:
- ik wil nooit meer sporten!
- ik wil nooit meer voelen!
- ik wil nooit meer een goede mens zijn!
- ik maak mijn studie nooit meer af!
- ik ben X (partner, vriend, kind …) nooit meer waard!
- ik wil voor altijd onzichtbaar zijn!
- ik blijf voor altijd alleen!
- ik rij nooit meer auto!
Als je iets denkt wat met ‘nooit meer voelen’ te maken heeft, begeeft je hele rechter hersenhelft het. Dat is namelijk wat die doet: voelen. Als je denkt ‘ik wil nooit meer zichtbaar zijn’, kan dat bijvoorbeeld zijn, omdat je mishandeld wordt. Je wilt dan niet dat degene die je pijn doet, je nog ziet. Het trieste ervan is, dat ‘niet gezien worden’, juist betekent dat je geen respect meer krijgt en dat allerlei onbevoegden je zomaar aanvallen. Je kunt hier niets aan doen, want zo’n gedachte flitst met een enorme snelheid door je hoofd heen en die hou je niet zomaar even tegen. Laatst was er een duif geflitst door zo’n snelheidscamera, omdat hij te hard vloog. Vijfenveertig kilometer per uur was dat. Stel je maar eens voor hoe rap zo’n gedachte dan wel vliegt! Nog vervelender is dat die ene razendsnelle gedachte bewaarheid wordt.
Het is dus beslist nooit ofte nimmer je eigen fout of schuld, als dit je overkomen is. Denk alleen al eens aan dat wat je hebt meegemaakt en wat die gedachte heeft veroorzaakt. Er zijn meer mensen dan je denkt, die hun hersenen op de ‘onzichtbaarstand’ hebben staan. Die krijgen altijd negatieve reacties op sociale media, worden slechter beoordeeld op toetsen en examens dan anderen. Ik had zelfs een docente op de universiteit, wier uiterst belangrijk vak tot ‘niet verplicht’ werd verklaard omdat zij ook niet werd opgemerkt. Dat was fonetiek nota bene, een vak dat je als toekomstig taaldocent toch niet kunt missen! Hoe ga je iemand helpen met zijn of haar uitspraak, als je niets van fonetiek weet? Maar zo krachtig werkt dit dus. Je integriteit wordt met voeten getreden, met bulldozers is misschien nog beter gezegd, wanneer je hersenen op deze onzichtbare stand staan ingesteld.
Dit houdt genezing tegen van alle narigheid die je ooit hebt meegemaakt. Die zit immers op slot! Er is liefde nodig, want die stroomt door je heen en geneest je van alle ziektes, stoornissen, zorgen en klachten. Liefdevolle aandacht, die je het recht geeft om te leven, om mee te mogen doen, om ertoe te doen en om geliefd te zijn. Dit is waarom je niet vanzelf geneest: de liefdeloosheid houdt je ziektes en klachten allemaal vast en zorgt dat de situatie wel kan verergeren, maar niet verbeteren.
Hoe word je weer zichtbaar?
De hamvraag! Hoe word je weer zichtbaar? Hoe krijg je ein-de-lijk je respect weer terug, je integriteit, je zichtbaarheid, leuke reacties en aandacht voor de mooie dingen die je op sociale media zet? Hoe krijg jij die leuke baan te pakken, als die werkgever jou natuurlijk óók niet ziet staan? Hoe krijg jij de lekkere koekjes en word je eens níet overgeslagen? Hoe krijg jij jouw koopwaar verkocht? Hoe krijg je dat toverstafje van die Blauwe Fee van Pinokkio te pakken om jezelf weer zichtbaar te maken?
Nou, een toverstafje is erg handig – tenminste, dat lijkt me -, maar niet echt nodig. Het kán ook wel zonder. Ten eerste moet de traumatische ervaring die je onzichtbaar heeft gemaakt, opgezocht worden, genezen en verwerkt. Dan mag je weer zelfvertrouwen aankweken, in jezelf durven geloven en jezelf weer zien staan. De mensen die je kwaad gedaan hebben, mogen uit je systeem verwijderd worden en terwijl je daarmee aan het werk bent, word je langzaamaan weer zichtbaar.
